محتوا :
در میان تمام حوادثی که ممکن است در طول یک ساخت و ساز رخ دهد، هیچ چیز غم انگیزتر از مرگ یک کارگر نیست. خیلی مواقع این مرگ و میر، صرفا به خاطر بی احتیاطی افراد است اما گاهی یکی از اصلی ترین عوامل مرگ و میر کارگران ساختمان، عدم رعایت ایمنی در جنبه های مختلف ساخت و ساز است.
نگاهی به حوادث بزرگی که در کشور ما رخ داده است، نشان می دهد که بیشتر مواقع سست بودن سازه ها یا عدم رعایت ایمنی کار منجر به بروز این اتفاقات ناگوار می شود.
در همین چند روز گذشته بود که حادثه ریزش برج های متروپل در آبادان، جان بسیاری از افراد و هم میهنان عزیز ما را گرفت. همین موضوع ما را بر این داشت که به عوامل مرگ و میر کارگران در پروژه های ساختمانی بپردازیم.
در این مقاله از وب سایت سازه یاب، می خواهیم به چند تا از مهم ترین عوامل مرگ و میر کارگران ساختمان بپردازیم. با ما همراه باشید.
مهم ترین دلایل مرگ و میر کارگران ساختمان
همان طور که گفتیم برخی از این عوامل در اثر بی احتیاطی کارگران و برخی دیگر به دلیل عدم حفظ ایمنی رخ می دهد. مهم ترین آن ها شامل موارد زیر است:
خسته بودن کارگران
مثل هر کار و اقدام دیگری، خستگی می تواند به هنگام ساختمان سازی، یک عامل بالقوه برای رخداد خطر و اتفاق باشد. به هرحال همانطور که میدانید، ساختمان سازی کار سخت و طاقت فرسایی است، طبیعی است که خیلی از کارگران در طول انجام کارهای ساختمانی احساس خستگی کنند. اما خستگی، هوشیاری ذهن و مغز را پایین می آورد و طبیعتا منجر به بروز حادثه می شود.
مثلا خیلی از کارهایی که مربوط به استفاده از مته یا دریل های برقی در ساختمان سازی است، باید با هوشیاری کامل انجام شود. خیلی از حوادث قطع دست یا انگشت به هنگام کار با این ابزارها، به دلیل خستگی زیاد کارگران بوده است.
یادتان نرود که به ذات، شغل ساختمان سازی به خصوص برای کارگرانی که در سرما و گرما، مشغول به کار هستند، شغلی طاقت فرسا و سخت محسوب می شود.
بیشتر بخوانید : تیرآهن
خستگی می تواند تعادل افراد را نیز بر هم بزند. از آن جایی که خیلی از امور ساختمانی در ارتفاع انجام می شود، پس بعید نیست که احساس خستگی منجر به وقوع حوادث ناخوشایند شود.
توصیه اصلی تمام کارشناسان این است که تنها از کارگرانی استفاده شود که در هوشیاری کامل هستند و یا این که به اندازه ی کافی استراحت نموده اند.
ساختمان سازی در ارتفاع
ارتفاع میتواند ذهن هر جنبنده ای را مختل کند. خیلی از افراد در ارتفاعات زیاد دچار فوبیا می شوند یا از شدت هراس، نمی توانند قدم از قدم بردارند. منظورمان این است که ارتفاع به ذات، عنصر ترسناک و خطرناکی است.
حال کارگرانی را تصور کنید که هر روز در همین ارتفاع و روی سطوح بسیار باریکی مثل داربست در حال کار و فعالیت هستند. اما شاید باید این نکته را با اهمیتی ویژه ذکر کنیم: یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر کارگران ساختمان و نقص عضو آن ها، به دلیل کار در ارتفاع و سقوط از آن است.
بر اساس تحقیقاتی که صورت گرفته است، چند سال پیش، سقوط از ارتفاع، 50 درصد از علت مرگ و میر کارگران را شکل می داد. اما چرا کارگران سقوط می کنند؟ آیا هیچ گونه ایمنی و حفاظی برای جلوگیری از این وقایع تلخ وجود ندارد؟ در واقع باید بگوییم که دلایل زیر منجر به سقوط می شود:
- هیچ گونه حفاظی در دهانه های ساختمان و ارتفاعات وجود ندارد.
- لبه های ساختمان بدون حفاظ هستند
- داربستی که بسته می شود، امن نیست
- نردبان ها شُل و غیر قابل اطمینان هستند.
- نرده هایی که خطوط اتصالی میان بخش های مختلف ساختمان هستند، به قدر کافی سفت و محکم نیستند.
حرکت روی وسایل متحرک
زمانی که روی یک وسیله ی متحرک راه می روید، حفظ تعادل و ایمنی، کار سخت و چالش برانگیزی می شود. حال تصور کنید که این وسیله ی متحرک روی ارتفاع هم قرار گرفته باشد و این چالش را دو برابر کند.
در ساختمان سازی بیشتر اشیاء و وسایل در طبقات بالا و جاهای مرتفع ساختمان قرار گرفته اند و به همین دلیل ریسک امر بالا می رود. مثلا زمانی که روی یک وسیله ای مثل جرثقیل های ثابت حرکت می کنیم، ممکن است خطر سقوط یا رویدادهای ناگوار افزایش پیدا کند.
بیستر بخوانید : ابزار و وسایل مورد نیاز برای ساخت و ساز
پرتاب وسایل ساختمان سازی
کافیست نگاهی به ساختمان های در حال ساخت بندازید تا متوجه شوید که چه بازار مکاره ای هستند. دو نفر در حال جا به جایی یک وسیله هستند. استاد کار از شاگردش می خواهد که آجر و سرامیک را به بالا پرتاب کند. یک نفر در حال برق کشی است و آچارهای مختلف را برای همکاری پرت می کند و هزار وسیله و جسم متحرک دیگر!
طبیعی است که احتمال برخورد این وسایل با سر و بدن افراد و کارگران وجود دارد. به خصوص زمانی که مدیریت درستی روی این مسائل انجام نشود و یک ساختمان، بیش از آن چه که باید، شلوغ می شود. برخورد هر یک از این وسایل ممکن است که باعث مرگ و میر کارگران شود و به همین دلیل باید ایمنی حفظ شود. از رایج ترین دلایلی که ممکن است منجر به مرگ کارگران شود، شامل موارد زیر است:
- گاهی مواقع محیط کار به قدری شلوغ و درهم است که احتمال بروز حادثه در اثر پرتاب اشیا بیشتر می شود.
- چراغ های هشدار دهنده صوتی یا نوری روی خیلی از اشیاء متحرک وجود ندارد که کارگران حواس جمع باشند.
- گاهی مواقع محیط کار بسیار تاریک و کم نور است و به همین دلیل اشیاء متحرک قابل دیدن نخواهند بود.
- محل کار افراد نزدیک به اشیاء متحرک است و امکان برخورد با آن ها وجود دارد.
سر و صدای بیش از اندازه
گاهی مواقع ممکن است که فضای کارگاه بیش از حد شلوغ و پر سر و صدا باشد. عده ای کارگر در حال کار هستند. ماشین آلات و ابزارهای مختلفی روشن هستند، افراد برای ارتباط با یکدیگر ناچار هستند که فریاد بکشند و تمام این دلایل باعث می شود که سر و صدای کارگاه های ساختمان سازی از تحمل خارج شود.
تحقیقات نشان داده است که اگرچه، سر و صدای این کارگاه ها، منجر به مرگ کارگران نمی شود اما به هر حال، این سروصدا، مشکلات شنوایی و گوشی زیادی برای افراد به وجود می آورد. به خصوص این که استفاده از گوش گیر و محافظ های گوشی در محیط های کارگاهی ایران چندان جا افتاده نیستند.
بیشتر بخوانید : ساختمان چیست؟
البته ناگفته نماند که حتی اگر از گوش گیر و محافظ های گوشی نیز استفاده شود، خطر نشنیدن علائم هشدار دهنده نیز وجود دارد و به این ترتیب ممکن است، کارگران نتوانند به موقع خود را از محل حادثه خارج کنند.
لرزش دست و عدم تعادل
خیلی وقت ها، کارگران به دلیل لرزش دست دچار حوادث ناگواری می شوند که شنیدن آن می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. به خصوص این که استفاده از برخی ابزارهای ساختمانی ممکن است نیازمند دقت و هوشمندی فراوان باشد.
اما نباید فراموش کنیم که استفاده از خود همین ابزار به مرور منجر به رعشه دست کارگران و بی حسی آن می شود. به همین دلیل است که استراحت میان کار، برای کارگرانی که با این ابزارها کار می کنند بسیار لازم و حیاتی است.
اگر ایمنی و مراقبت های لازم از دست کارگر به هنگام استفاده از این ابزارها انجام نشود، ممکن است که لرزش دست منجر به بروز حوادث ناگوار و مرگبار شود.
استنشاق مواد مضر سمی در هوا
خیلی وقت ها ممکن است که محیط کارگران به صورتی باشد که در هوای سمی قرار بگیرند. به همین دلیل ناچار خواهند بود که به مدتی طولانی، هوای سمی استنشاق کنند و در نتیجه، دچار مشکلات ریوی و طولانی مدت شوند.
علاوه بر سمی بودن، ممکن است که گرد و غبار موجود در محیط های ساختمان سازی، به تدریج باعث مرگ افراد شود. هوای پاک، چیزی است که همه ی انسان ها و موجودات زنده به آن احتیاج دارند. اما گاهی قرار گرفتن در محیط های کارگاهی، این امکان را از افراد خواهد گرفت.
برای جلوگیری از وقوع مرگ کارگران یا ابتلا به بیماری های ریوی، بهتر است که مراقبت های لازم در نظر گرفته شود. در صورتی که احتیاط نشود، افراد به بیماری های زیادی مبتلا می شوند که بیشترشان ناشی از عوامل زیر هستند:
گرد و غبار زیادی در محیط کارگاهی وجود دارد که تنفس آن ها باعث مشکلات ریوی می شود. به خصوص زمانی که تصمیم به تمیز کردن محل ساخت پروژه گرفته می شود.
گازهای زیادی در اثر رنگ آمیزی، استفاده از چسب ها، وارنیش ها و نصب کفپوش و…ساطع می شود که تنفس طولانی مدت آن ها ممکن است خطرناک باشد.
همچنین اگر در محیط ساختمان سازی، یک کارگاه چوبی نیز واقع شده باشد، تنفس ذرات چوب هم ممکن است خطرناک باشد و در طولانی مدت حتی به مرگ افراد نیز منجر شود.
الیاف آزبست
زمانی که صحبت از الیاف آزبست می شود، ناخودآگاه همه ی ما به فکر مضراتی که برای ریه ها دارند، فکر می کنیم. این الیاف آزبست یا همون پنبه نسوز، در برابر حرارت و گرما بسیار مقاوم هستند و در واقع به همین دلیل است که در ساختمان سازی به کار می روند.
اما استفاده از این الیاف، معایب خاص خود را هم دارد. به خصوص برای کارگرانی که به مدت طولانی در معرض این ماده قرار دارند. ابتلا به بیماری های ریوی، ساده ترین اتفاقی است که احتمالا رخ می دهد.
بنابراین حتما دقت داشته باشید که به هنگام کار با الیاف آزبست، حتما ایمنی های لازم را رعایت کنید و صورت خود را به طور کامل بپوشانید. بیماری های ریوی، به تدریج ممکن است منجر به مرگ کارگران شود.
احتمال سقوط از ارتفاع
یکی دیگر از مشکلاتی که در حین ساختمان سازی رخ می دهد و گاها منجر به مرگ و میر کارگران خواهد شد، بحث سقوط های ناگهانی کارگران است. خیلی وقت ها این سقوط، به دلیل بی دقتی و عدم احتیاط کارگران رخ می دهد اما بیشتر مواقع ناشی از سست بودن سازه های ایمنی است. به همین دلیل است که کار در ارتفاع برای کارگران، همواره با خطر سقوط همراه بوده است.
اما رایج ترین دلایلی که منجر به سقوط ناگهانی می شوند شامل موارد زیر است:
- خاک اطراف گود، سست بوده است.
- به خاطر ساختمان سازی، یکپارچگی ساختمان های اطراف دچار ضعف شده است.
- هم چنین احتمال دارد که مصالح موجود در ساختمان، به دلیل سست بودن خاک دچار ریزش و سقوط شوند و بر سر کارگرانی که در طبقات پایین تر مشغول به کار هستند، بخورد.
- بنابراین مهمترین اصلی که همواره باید آن را رعایت کنید، بحث ایمنی خاک است.
آتش سوزی در ساختمان
یکی دیگر از رایج ترین اتفاقاتی که ممکن است به مرگ و میر کارگران منجر شود، آتش سوزی و حریق است. خیلی وقت ها وسایل و ابزاری که در امور ساختمانی استفاده می شوند، بیش از حد داغ می کنند و در نتیجه آتش سوزی به راه می اندازند. یا این که احتمال دارد که برق کشی ساختمان با ضعف هایی همراه بوده باشد و دچار اتصالی شود و در نتیجه یک ساختمان را به آتش بکشد و کارگران را به کام مرگ بکشاند.
معرفی سازه یاب
اما فارغ از این که عوامل مرگ و میر کارگران ساختمان چیست و آمارها حاکی از چه چیزی می باشد، نباید فراموش کنیم که خیلی از ساختمان سازان، به دلیل کاهش هزینه ها، حاضر به انجام یک سری ایمنی ها روی پروژه نیستند و در نتیجه حادثه به بار می آورند.
بیشتر بخوانید : بانک اطلاعات ساختمان سازه یاب
سازه یاب، یکی از مهم ترین بانک های اطلاعات ساختمانی کشور را در اختیار دارد و در این دیتابیس، به معرفی ساختمان هایی می پردازد که در حال ساخت می باشند. قریب به اکثر این ساختمان ها دارای ایمنی لازم هستند و شما می توانید با خیالی آسوده روی آن ها مشغول به کار شوید.
در صورتی که می خواهید اطلاعات بیشتری در مورد خرید بانک اطلاعات ساختمانی به دست آورید، توصیه می کنیم سری به وب سایت سازه یاب بزنید یا این که با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید.
