آشنایی با جرثقیل و کاربرد آن در ساختمان

ساختمان سازی در حال حاضر با آن چه که در گذشته بوده است، فرق خیلی زیادی پیدا کرده! ابزارها و تجهیزات بسیار پیشرفته ای اختراع شده اند تا این کار را تا حد امکان ساده و راحت کنند. به عنوان مثال حمل و نقل مصالح ساختمانی در گذشته های دور، با استفاده از ابزار و ادوات ساده و ابتدایی یا حتی با استفاده از نیروی انسانی انجام می شده است.

اما در حال حاضر ماشین ها و صنایع پیشرفته ای ساخته شده اند تا این امور به سادگی صورت بگیرد.

یکی از بهترین وسایلی که برای ساختمان سازی اختراع شد و از زمان اختراع؛ معادلات ساخت و ساز را به طور کلی تغییر داده است، جرثقیل می باشد.

این جرثقیل ها می توانند کارایی زیادی در ساختمان سازی داشته باشند.

در این مقاله از وبسایت سازه یاب می خواهیم به موضوع آشنایی با جرثقیل ها بپردازیم و کاربردشان در ساختمان را بررسی کنیم. اگر این موضوع به هر نحوی برایتان جالب است، توصیه می کنیم خواندن آن را از دست ندهید.

جرثقیل چیست؟

یکی از اصلی ترین سوالاتی که در ابتدا باید به آن پاسخ دهیم این است که اساسا جرثقیل چیست؟ البته همه ی ما کم و بیش می دانیم که کاربرد این ماشین سنگین و عظیم چیست. اما به طور کلی، جرثقیل نوعی ماشین، دکل یا حتی سازه ای بلند و طویل است که با استفاده از یک سری طناب و قرقره برای بالا کشیدن اشیاء از آن استفاده می شود.

بیشتر بخوانید : هبلکس چیست؟

در واقع کل این سازه، از چند ماشین ساده تشکیل شده است تا بتواند وزن هایی را تحمل کند که نیروی انسانی قادر به تحمل آن ها نیست. به همین دلیل است که اصلی ترین کاربرد جرثقیل در ساختمان سازی، جا به جایی بارهای سنگین است.

هر چقدر که اندازه و سایز این جرثقیل بیشتر باشد، طبیعیتا در ساختمان های بزرگ تر و مرتفع تری به کار می رود. نکته ی بسیار مهم این جاست که حتی جرثقیل هایی که به شکل و شمایل یک سازه ی ثابت هستند نیز به طور موقت به کار می آیند و بعد از اتمام ساختمان سازی آن ها را جا به جا می کنند.

نکته ی بسیار مهمی که در مورد جرثقیل ها وجود دارد این است که بدانید شیوه ی کنترل آن ها به دو صورت خواهد بود. در شکل اول، کابینی روی جرثقیل وجود دارد که یک نفر درون آن قرار می گیرد و با استفاده از یک سری ابزار و دکمه، تلاش می کند که جرثقیل را کنترل کنید. البته باید بدانید که تمامی دکمه ها و ابزارهای موجود در کابین به یک مرکز کنترل متصل هستند تا به این ترتیب نظارتی کلی بر تمام ماجرا وجود داشته باشد.

در روشی دیگر از کنترل جرثقیل ها، از بیسیم استفاده می شود. به این ترتیب که یک نفر با در اختیار داشتن بیسیم، تلاش می کنیم که امنیت افراد را تضمین کند و کنترل جرثقیل را هم به دست داشته باشد.

با تمام این توضیحات می توان چنین گفت که جرثقیل ها امروزه به بخشی لاینفک از ساختمان سازی تبدیل شده اند و نمی توان به سادگی آن ها را کنار گذاشت.

با این مقدمه می خواهیم به سراغ معرفی انواع جرثقیل برویم. با ما همراه باشید.

انواع جرثقیل ساختمانی

همان طور که گفتیم این وسیله به عنوان یکی از اصلی ترین ابزارهای ساختمان سازی به کار می رود و امروزه در انواع و اقسام زیادی تولید می شود که هر یک از آنها کاربرد متفاوتی دارند. به همین دلیل است که در ادامه ی این متن می خواهیم به انواع جرثقیل های ساختمانی بپردازیم.

جرثقیل های ثابت و متحرک

همان طور که در ابتدای این متن نیز گفتیم، جرثقیل ها به طور کلی شامل دو دسته هستند جرثقیل هایی که ثابت می باشند و از جای خود تکان نمی خورند و جرثقیل هایی که متحرک هستند و می توان آن ها را جا به جا کرد.

· جرثقیل های ثابت

این دسته از جرثقیل ها همان طور که گفتیم در واقع نوعی سازه های دائمی یا موقتی هستند که روی زمین ساختمان ثابت قرار می گیرند و می توانند بارهای خیلی سنگین را در یک سری از مسیرهای ثابت، جا به جا کنند. شاید برایتان عجیب باشد که یک جرثقیل ثابت و بدون حرکت باشد. چرا که بیشتر ما تصورات ذهنی مان از یک جرثقیل، ماشین های عظیم الجثه ای است که در قسمت جلوی خود چنگک هایی دارند. اما واقعیت این جاست که جرثقیل های ثابت نوع دیگری از این ماشین های عظیم الجثه می باشند.

· جرثقیل های متحرک

یکی از اصلی ترین ایراداتی که می توان به جرثقیل های ثابت گرفت این است که تنها می توانند در یک مسیر ثابت و مشخص بارها را جا به جا کنند اما در مورد جرثقیل های متحرک اینگونه نیست و می توانند خیلی راحت، باری را از یک گوشه برداشته و به جای دیگری منتقل کنند. زمانی که از جا به جایی بارهای ساختمانی صحبت می کنیم باید بدانید که این پروسه بسیار سخت و پیچیده است. به همین دلیل است که ساخت و طراحی جرثقیل ها تا این حد انقلابی و مهم محسوب می شود.

انواع جرثقیل های ساکن

تا اینجای کار متوجه شدیم که جرثقیل ها به طور کلی به دو دسته ی ثابت و متحرک تقسیم می شوند و هر یک از آن ها کارایی خاص خود را دارند.

در این قسمت می خواهیم به انواع جرثقیل های ثابت و ساکن بپردازیم و بگوییم که هر یک از آن ها به چه کاری می آیند.

بیشتر بخوانید : انواع کاشی و سرامیک

این جرثقیل ها به خاطر کارایی خود ثابت هستند و در میزان حمل بار با هم فرق دارند. مثلا بر اساس وزن باری که قادر به تحمل آن هستند، نام گذاری می شوند: جرثقیل 10 تن، 20 تن و …

نکته اینجاست که باید درک کنید در هر پروژه ای ممکن است از چندین نوع جرثقیل استفاده شود و به یک نوع خاص محدود نخواهند شد. در واقع نیاز پروژه ممکن است گاهی متوجه جرثقیل های ثابت و گاهی متحرک یا انواع دیگر جرثقیل های موجود در بازار باشد. پس در ابتدا باید مشخص شود که به کدام یک از جرثقیل های موجود نیاز است و سپس با توجه به آن، جرثقیل را به خدمت پروژه آورد.

· جرثقیل های سقفی

نوع دیگری از جرثقیل های موجود در بازار وجود دارد که دارای یک تیر افقی به نام پل هستند که در یک مسیر مشخصی بالا و پایین می رود. این جا به جایی عموما توسط یک ریل و اجزای دیگر انجام می شود.

اگر به امتداد پل نگاهی بیندازید متوجه خواهید شد که یک چرخ دستی و یک بالابر در آن جا حرکت می کنند تا بارها را در یک راه مستطیل شکل، بالا و پایین بیاورند. این نوع از جرثقیل ها عظمت خیلی زیادی دارند و بیشتر برای ساختمان های مرتفع و بلند به کار می روند. در ضمن باید بدانید که اگر از جرثقیل سقفی استفاده شود، باید تا جای امکان ایمنی رعایت شود.

میزان وزنی که این جرثقیل ها می توانند حمل کنند از 0.25 تا 400 تن است. این دسته از جرثقیل ها نیز از انواع جرثقیل های ثابت به حساب می آیند و معمولا در طول ساخت پروژه، بر سر جای خود باقی می مانند.

· جرثقیل های برجی

یکی دیگر از جرثقیل های عظیمی که ممکن است در منظره های شهری هم دیده باشید، جرثقیل های برجی هستند که بیشتر برای ساخت ساختمان های طویل و بلند به کار می آیند. اگر پروژه ی مورد نظر ساخت یک برج بلند است، احتمالا به خدمات این جرثقیل های برجی احتیاج می شود. در واقع اجزای اصلی این نوع جرثقیل ها شامل یک برج عمودی می باشد که با نام دکل هم شناخته می شود. سپس باید به یک بازوی کشیده نیز اشاره کنیم که در امتداد خود یک چرخ دستی و یک قلاب دارند که در حال حرکت هستند و قادر می باشند که یک دور 360 درجه به دور دکل بزنند. اما شیوه ی ساخت این نوع جرثقیل های برجی نیز بسیار جالب است چرا که با استفاده از چند جرثقیل کوچک، می توان این جرثقیل های بزرگ و عظیم را مونتاژ کرد. به طور کلی معمولا برای چند کاربرد مشخص از این جرثقیل ها استفاده می شود:

· اصلی ترین مزیت استفاده از جرثقیل های برجی در ساخت و ساز ساختمان های بزرگ و با دوام است. چرا که تناسب محکمی میان ساختمان ها برقرار می کند.

· در صورت استفاده از چنین جرثقیل هایی دیگر نیازی به بالابرهای سنگین وجود ندارد.

· به طور مکرر می توانید از این جرثقیل استفاده کنید و بارها را جا به جا کنید.

انواع جرثقیل های متحرک

جرثقیل های متحرک، روز به روز در حال پیشرفت هستند و مدل های متنوع تری از آن ها در بازار عرضه می شود. این جرثقیل ها در واقع مجهز به نوعی بازوی کوچک هستند که تحت عنوان بوم مشبک یا تلسکوپی نیز شناخته می شود. این بازو را می توان به کامیون های مختلف یا سازه های متحرک دیگر نصب کرد و سپس بارها را جا به جا نمود.

یکی از مهم ترین ویژگی هیا جرثقیل های متحرک این است که گستره ی چرخش بازوهایشان بسیار بالاست و می توانند تا 360 درجه بچرخند. البته این مسئله به نوع و اندازه ی جرثقیل نیز بستگی دارد اما به طور کلی، باید بدانید که جرثقیل های متحرک به یک مسیر خاص محدود نمی شوند و می توانند آزادانه در میان محیط های مختلف بچرخند و بارها را جا به جا کنند.

به همین دلیل است که بعد از سال ها، هنوز هم وسیله ی بهتری نیامده است که بتواند جای جرثقیل های متحرک برای جا به جایی بار را بگیرد.

· جرثقیل های خزنده

در میان تمام جرثقیل های متحرک، این نوع از جرثقیل ها محبوبیت زیادی دارند و معمولا با نام جرثقیل مشبک نیز شناخته می شوند. اگر نگاهی دقیق به این نوع جرثقیل ها بندازیم، متوجه خواهیم شد که دارای یک سری آج شبیه به تانک دارند. این آج ها کمک می کنند تا به شکل آزادانه ای در محیط حرکت کنند و کارایی داشته باشند. این جرثقیل ها قدرت جا به جایی وزن هایی تا 2500 تن را نیز دارند.

اگر بخواهیم در میان جرثقیل های متحرک مقایسه ای داشته باشیم باید بگوییم که این دسته از جرثقیل ها بیشترین میزان از تحمل بار را دارند و به همین دلیل است که نیازشان به مونتاژ در محل ساخت و ساز بیشتر است. یعنی در واقع کار چفت و بست الحاقات این جرثقیل ها بیشتر خواهد بود.

بیشتر بخوانید : انواع کانکس

عموما برای راه اندازی این جرثقیل ها لازم است که اتصال زنجیر، وصل کردن بازوها و افزودن وزنه هایی که باعث تعادل می شوند، صورت بگیرد.

· جرثقیل های کامیونی

یکی دیگر از جرثقیل های موجود که اتفاقا تعداد زیادی هم دارند، جرثقیل های کامیونی هستند که از نوع متحرک محسوب می شوند. زمانی که یک بازو را به کامیون متصل می کنند، جرثقیل های کامیونی ساخته می شود. میزان کاربرد این جرثقیل ها به خاطر کوچک بودن بسیار زیاد است. اما باید بدانید که این نوع از جرثقیل ها بیشتر برای جا به جایی بارهای سبک به کار می آیند و در ساخت و ساز کوچک کاربرد دارند. این جرثقیل ها می توانند تا حدود 45 تن را جا به جا کنند.

· جرثقیل های عرشه دار

یکی دیگر از انواع جرثقیل های متحرک، جرثقیل های عرشه دار است که از یک بازوی چرخان و متحرک و البته تلسکوپ ساخته شده است. این دو قطعه روی یک سطح کوچک که دارای چهارچرخ است نصب می شوند.

اگر نگاه دقیقی به آن ها بندازید متوجه خواهید شد که دارای یک سری گیره های بیرونی نیز هستند که برای جا به جایی بار به کار می آیند. بیشتر این جرثقیل های عرشه دار برای جا به جایی بارهایی با وزن 4 الی 10 تن به کار می آیند.

سخن آخر

در نهایت باید اشاره کنیم که جرثقیل ها را می توان بسته به نیاز ساخت و ساز، در اختیار داشت.

بیشتر بخوانید : انواع تیرآهن

وب سایت سازه یاب، برای تمام کسانی که در کار ارائه خدمات جرثقیلی هستند، خبر مهمی دارد:

با استفاده از یک بانک اطلاعات ساختمانی می توانید مشتریان بیشتری داشته باشید و بازار خود را گسترش دهید. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بانک اطلاعات ساختمانی سازه یاب، با همکاران ما در تماس باشید.