محتوا :
منظره شهر فقط به‌روز محدود نمی‌شود، بلکه به شب نیز گسترش می‌یابد، که منجر به مفهوم منظره شب می‌شود. با توجه به فعالیت‌های مختلف اوقات فراغت پس از ساعات کار، فضای شبانه یک شهر میتواند بسیار مهم باشد. نمای ساختمان‌ها به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های کلیدی در منظره شهر، نقش بسزایی در منظر شهری دارند. امروزه زندگی شبانه شهری دارای ارزش شناخته‌شده‌ای است. ایجاد فضاهای جذاب پس از تاریکی هوا منجر به ظهور مفهوم شهر 24 ساعته شده است. مناظر شب شهر معاصر گاهی اوقات به‌سادگی آشفته به نظر میرسد و این آشفتگی چیزی جز ایجاد مزاحمت برای ساکنان را به همراه ندارد. باوجود پروژه‌های باشکوه در طراحی نورپردازی ساختمان‌ها یا سازه‌های منفرد، هماهنگی بین عناصر وجود ندارد. این مقاله به‌منظور درک درست از وضعیت نورپردازی نما انجام‌شده است تا نورپردازی‌ها به‌طور دقیق‌تری انجام شوند.
نورپردازی نما چیست؟
برای درک نورپردازی نما، ابتدا باید بدانید که نما چیست. نما قسمت جلوی ساختمان است که ازنظر معماری، نماها عنصر حیاتی طراحی خارجی هستند. با نورپردازی می‌توانید یک ساختمان نسبتاً معمولی را به ساختمانی قابل‌توجه تبدیل کنید، البته اگر به‌درستی انجام شود. هنگامی‌که شما با استفاده از نور، نمای ساختمان را روشن می‌کنید، اگر از فاصله دور به آن توجه کنید ازنظر زیبایی بسیار چشم‌نواز خواهد بود. این نوع نورپردازی به برجستهسازی معماری ساختمان کمک خواهد کرد. نورپردازی نه‌تنها معماری را برجسته می‌کند بلکه باعث شود خصوصیات اصلی ساختمان به‌خوبی دیده شوند. کارشناسان عقیده دارند که یک ساختمان با نور خوب برجسته می‌شود و زیبایی محیط را نیز افزایش می‌دهد. نورپردازی‌های مختلفی در نما وجود دارد، برای کمک به شما در تصمیم‌گیری آگاهانه، همه مواردی را که باید در مورد روشنایی نمای ساختمان بدانید را مرور خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید : نحوه ی محاسبه تراکم ساختمان
معیار نورپردازی ساختمان‌های مسکونی
تحقیقات نشان داده است که عوامل مختلفی وجود دارند که در نورپردازی نمای ساختمان مسکونی نقش به سزایی دارند، آنها را مرور خواهیم کرد.
- زمینه گرایی
این موضوع نشان می‌دهد که چگونه نور یک ساختمان با ساختمان‌های اطراف و فضای شهری همسو می‌شود. اگر ساختمانی در موقعیتی قرار دارد که به دلایل خاصی از اهمیت بالایی برخوردار است، می‌توان نورپردازی را برای برجستهسازی جزئیات بیشتر، طراحی کرد. در غیر این صورت، نور باید محدود شود یا کاهش پیدا کند. ساختمان‌های مسکونی واقع در خیابان‌های تجاری هنگام نورپردازی نمای خود از آزادی بیشتری برخوردار هستند، درحالی‌که ساختمان‌های مسکونی در خیابان‌های مسکونی و ساکت باید از نور آرام و کمتری استفاده کنند. نکته آخر اینکه روشنایی پس‌زمینه در محیطی که ساختمان واقع‌شده است باید موردتوجه قرار گیرد. در محیط‌های تاریک، سطح روشنایی کمتری لازم است. یک ساختمان مستقل با یک آسمان تاریک به‌عنوان پس‌زمینه، به نور بسیار کمتری نسبت به یک ساختمان در یک خیابان با نور زیاد، نیاز دارد.
- هماهنگی با فرم و سبک معماری
فرم و طراحی معماری یک ساختمان که شامل ابعاد نما، مصالح و سن نما می‌شود، از چندین جهت بر طراحی نور تأثیر می‌گذارند. به دلایل صرفه‌جویی در مصرف انرژی و مقابله با آلودگی نوری، طراحی نور باید با اندازه نما هماهنگ باشد. در نماهای بزرگ باید با دقت و تمرکز بر عناصر اصلی، نورپردازی انجام شود. علاوه بر این، صرف‌نظر از تاریخی یا مدرن بودن ساختمان، سبک و متریال استفاده‌شده برای نمای ساختمان از دیگر عناصر مهم طراحی هستند که باید هنگام طراحی نورپردازی ساختمان به آنها توجه شود. معمولاً انتظار می‌رود که طراحی نور سازه‌های مدرن انعطاف‌پذیر و خلاقانه باشد، درحالی‌که ساختمان‌های سبک کلاسیک تمایل به نورپردازی ظریف و غالباً متقارن دارند. هنگامی‌که نوبت به تعیین منابع نور و تکنیک‌های روشنایی میرسد، فرم و سبک معماری ساختمان، معیارهای تعیین‌کننده‌ای هستند. دمای رنگ، نوع رنگ، توزیع شدت نور، منبع نور و همچنین موقعیت تجهیزات نورپردازی، همگی به تأکید بر هویت رسمی و شخصیت ساختمان کمک می‌کنند.
- هماهنگی با کاربری ساختمان
یک طراحی روشنایی میتواند فعالیتی را که در یک ساختمان انجام می‌شود بیان یا منعکس کند. به‌عنوان‌مثال، نورپردازی یک مرکز خرید نسبت به یک ساختمان مذهبی بسیار متفاوت است. بر این اساس، نورپردازی ساختمان مسکونی باید به دنبال انعکاس احساس آرامش و ایمنی باشد.
بیشتر بخوانبد : ابزار و وسایل مورد نیاز برای ساخت و ساز
- آلودگی نوری
آلودگی نوری اصطلاحی است که نور هدررفته یا نور سرریز شده را توصیف می‌کند، که برای کاربران فضاهای عمومی، ساکنان اطراف ساختمان و همچنین گیاهان و جانوران نگران‌کننده است. نور نما میتواند باعث ایجاد تابش خیره‌کننده شود، موقعیت نامناسب منابع نوری یا نور بیش‌ازحد نیز ممکن است مشکلاتی را ایجاد کنند.
- نگهداری و تعمیر
درحالی‌که تمام منابع نور و وسایل باید در برابر تغییر شرایط آب و هوایی مقاوم باشند، برای نگهداری و تعمیر باید در دسترس باشند. چراغ‌های روشنایی باید طبق یک برنامه دقیق تمیز و تعویض شوند.
دلایل استفاده از نورپردازی برای نمای ساختمان
نورپردازی نما عنصری اساسی در ظاهر خارجی ساختمان است که توانایی برجسته کردن ویژگی‌های خاص ساختمان را دارد. با استفاده از آن، ساختمان میتواند به یک نقطه عطف تبدیل شود. با استفاده از نورپردازی نما، می‌توانید ساختمان را فوق‌العاده مدرن یا کلاسیک نشان دهید. برای ایجاد بیشترین تأثیر بر بینندگان، از LED های رنگی استفاده کنید. با کمک کنتراست بالا بین سایه و نور می‌توانید روشنایی را بهبود ببخشید. علاوه بر این، نور تأثیر ماندگاری در یاد مردم را دارد. هنگامی‌که یک ساختمان باظرافت روشن شود، خودنمایی می‌کند و حتی باعث بهبود مناطق اطراف می‌شود.
نکات مهم هنگام اجرای نورپردازی نما
وقتی نوبت به نصب نور نما میرسد، باید موارد زیادی را در نظر بگیرید. این موضوع جنبه حیاتی دارد که اگر اشتباه انجام شود، میتواند ساختمان شمارا زشت نشان دهد. نورپردازی نما میتواند به شما کمک کند تا طیف گستردهای از جلوههای روشنایی، از برجستهسازی تا افزایش جذابیت نما را بهراحتی به دست آورید. حتی میتواند نمای ساختمان را کاملاً متحول کند. مواردی وجود دارد که باید برای جذابیت ساختمان خود آنها را در نظر بگیرید.
بیشتر بخوانید : نماکاری ساختمان
چه مناطقی باید روشن شوند
یکی از اولین ملاحظات این است که بدانید چه چیزی را روشن می‌کنید. روشن کردن کل نما ضروری نیست. طراح باید بر روشنایی قسمت‌هایی از نما که می‌توانند بیشترین تأثیر را داشته باشند، تمرکز کند. برای این منظور، دیدگاه‌های اصلی را شناسایی کنید. مناطقی از نما که کم‌ترین مانع رادارند و از وجود درختان خبری نیست، میتواند انتخاب درستی باشد. زیرا حداکثر تأثیر را برای بینندگان ایجاد می‌کند. هنگام تصمیم‌گیری در مورد کارگذاری لامپ‌ها باید فاکتورهایی را در نظر داشته باشید، از قبیل روشنایی محیط، این موضوع به انتخاب مکان مناسب در نما برای روشنایی کمک می‌کند. شما باید یک مکان تاریک را برای نصب چراغ انتخاب کنید و همچنین باید از نور خیابان دور باشد. علاوه بر این، باید به خاطر داشته باشید که نور نما نباید خیره‌کننده باشد.
بیشتر بخوانید : سیمان و کاربردهای آن در ساختمان
هدف اجرای نورپردازی
یکی دیگر از نکات اساسی در مورد نورپردازی نما، نحوه اجرای آن است. ابتدا، شما باید هدف از نورپردازی را تعیین کنید. این امر به شما کمک خواهد کرد تا در مورد اینکه چه فضایی باید نورپردازی انجام شود، آگاهانه تصمیم بگیرید. هنگام تصمیم‌گیری در مورد چگونگی نورپردازی نمای ساختمان، باید توجه داشته باشید که ساکنین ساختمان چه کسانی هستند. مورد دیگری که باید به آن توجه کرد نوع ساختمان است، نورپردازی ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری با یکدیگر متفاوت هستند. ازآنجاکه نورپردازی باعث برجسته شدن عناصر نما می‌شود، توصیه می‌شود به الگوها، تعادل، حالت، کنتراست و سبک منحصربه‌فرد فضا توجه کنید.
موقعیت چراغ‌ها، وزن چراغ‌ها، ارتفاع ساختمان، عرض ساختمان، نوع نمای ساختمان، نور اطراف ساختمان، متریال نمای ساختمان نیز در نحوه اجرای نورپردازی تأثیرگذار هستند.
روش‌های مختلف نورپردازی
نورپردازی نما بخشی جدایی‌ناپذیر از انواع معماری ساختمان است، چه مدرن و چه سنتی. نورپردازی به برجستهسازی ویژگی‌های اصلی و چشم‌نواز کردن ساختمان کمک می‌کند و زیبایی ترکیبی شبانه آن با ترکیب سایه‌ها، چراغ‌ها و کنتراست تکمیل می‌شود. بنابراین، بسیار مهم است که شما راه‌حل‌های مناسب برای نورپردازی را بدانید تا ملک خود را به مرکز جذب تبدیل کنید. ساختمان‌های مدرن امروزی، معمولاً در شهرها به انواع مختلفی از نماها ازجمله نماهای صاف، عمودی، افقی و حفره‌دار تقسیم می‌شوند. ازآنجاکه هر یک از آنها طراحی مشخصی دارند، باید نورپردازی با روش‌های مختلف انجام شود.
روشنایی در نمای حفره‌دار
نصب چراغ در شکاف یکی از ساده‌ترین روش‌های برجستهسازی نمای ساختمان است، به‌ویژه هنگامی‌که قادر به نصب چراغ بر روی دیوارهای خارجی نیستید. جالب اینجاست که این روش نورپردازی با انواع نما کاملاً سازگار است. این اجرا باهدف روشن کردن عناصری مانند پنجره‌ها در ساختمان با نور LED خطی انجام می‌شود. این امر به ایجاد یک الگوی کنتراست جالب در ساختمان کمک می‌کند. اگرچه این‌یک رویکرد بسیار معمول در نورپردازی ساختمان است، اما ممکن است اجرای آن در ساختمان‌هایی که در محیط روشن قرار دارند، منجر به شکست شود.
روشنایی در نمای افقی
در نماهای افقی باید نورپردازی در جهتی باشد که بر این ویژگی تأکید کند، ایجاد سایه با استفاده از تابش نور از پایین میتواند تأثیر بیشتری داشته باشد.
روشنایی در نمای عمودی
در نماهای عمودی چراغ‌های سقفی پایین تاب یا چراغ‌های دفنی بالاتاب با تابش نورهای باریک می‌توانند بر روی نما تأکید بیشتری داشته باشند.
نصب چراغ‌های دیواری
چراغ‌های دیواری یکی از رایج‌ترین چراغ‌های LED است که به‌عنوان چراغ‌های نما استفاده می‌شود. آنها مستقیماً بر روی دیواره‌های خارجی نصب می‌شوند و پرتوهای باریکی از نور را منتشر می‌کنند. آنها می‌توانند برای تأکید بر تقارن ساختمان یا ایجاد الگوهای جالب مانند نور متقاطع یا نوربالا به پایین استفاده شوند.
لامپ‌های مورداستفاده در نورپردازی نمای ساختمان
روشنایی LED راه‌حل ایده آل برای کاربردهای معماری است. توزیع نور LED نسبت به لامپ‌های دیگر، بسیار بهتر است. علاوه بر این، برخلاف انواع لامپ‌های قدیمی که تا روشنایی کامل چند ثانیه طول می‌کشد، LED ها فوراً روشن می‌شوند.
صرفه‌جویی در انرژی
LED ها با کاهش مصرف انرژی و کیفیت نور برتر، گزینه‌های بهتری نسبت به سایر لامپ‌ها هستند. یک مزیت عمده نور LED نسبت به لامپ‌های فلورسنت یا هالوژن سنتی، بهره‌وری انرژی است. درحالی‌که به نظر میرسد نصب روشنایی LED هزینه بیشتری دارد، اما خیلی زود با کاهش قبض برق هزینه خرید آنها جبران خواهد شد.
بیشتر بخوانید : دیوارچینی در ساختمان
طول عمر طولانی
یک نکته مهم هنگام نورپردازی ساختمان، تعویض لامپ است. نمای برخی ساختمان‌ها میتواند تغییر لامپ‌های معیوب و ازکارافتاده را به یک کار دشوار تبدیل کنند. هرچه لامپ‌ها به‌دفعات کمتری نیاز به تعویض داشته باشند، بهتر است. طول عمر چراغ‌های LED بسیار بیشتر از گزینه‌های قابل‌مقایسه است و نور LED باکیفیت خوب میتواند بیش از ده سال دوام بیاورد.
بیشتر بخوانید : انواع بتن و کاربرد آن
انواع زاویه‌های پرتو
LED ها در طیف نامحدودی از رنگ‌ها و زوایای پرتو تولید می‌شوند. از نور قوی تا نور سفید و نورپردازی نقطه‌ای، لامپ‌های LED نور روشن و یکنواختی را ارائه می‌دهند. برای تصمیم‌گیری در مورد نحوه تابش چراغ‌های ساختمان، باید به زاویه پرتو نور فکر کنید. برای داشتن رنگ‌آمیزی فوق‌العاده و جلوه بیشتر، می‌توانید ترکیبی از زوایای مختلف را انتخاب کنید. چراغ‌های LED دارای زاویه 15، 20، 45، 60، 90 و 120 درجه هستند با قدرت‌های مختلفی قابل تهیه هستند.
وزن مناسب
برای تضمین ایمنی، وزن چراغ نباید از ضریب ایمنی سازه فراتر رود. ازآنجاکه LED از آلیاژ آلومینیوم ساخته می‌شود، وزن کمتری دارد و بنابراین ایمن‌تر است.
بیشتر بخوانید : پیمانکار ساختمان کیست؟
سخن پایانی
با توجه به اینکه تقاضا برای نورپردازی نما در ساختمان‌های مسکونی رو به افزایش است، باید مطالعه دقیق‌تری در مورد نورپردازی ساختمان‌های مسکونی انجام شود. اگرچه نورپردازی نمای مسکونی میتواند فوایدی ازجمله افزایش احساس تعلق و ایمنی ساکنان را در پی داشته باشد، اما در صورت عدم رعایت نکات کلیدی، روند کنونی نگران‌کننده است و تهدیدی جدی برای منظره شهر و همچنین محیط‌زیست به دنبال خواهد داشت. یافته‌ها حاکی از آن است که علی‌رغم تمام مزایای مربوط به طراحی روشنایی ساختمان‌های مسکونی، معایبی وجود دارد که باید برطرف شوند. به‌جای جلب‌توجه به نقص ساختمان، نورپردازی خارجی باید ایمنی را بهبود بخشد و به‌طور بالقوه جذابیت ساختمان را دوچندان کند.
