محتوا :
دیوار ساختاری است که یک منطقه دقیق را تعریف و ایمنی و سرپناه را فراهم می‌کند. یک دیوار در عین سادگی می‌تواند کاربردهای مؤثری داشته باشد، ازجمله اهداف دیوارچینی ساختمان می‌توان به تقسیم یا محصور کردن فضا، عایق صدا و حرارت، تزئین، حمایت از سقف و کف، کارگذاری لوله‌کشی‌های آب و فاضلاب و سیم‌کشی‌های برق در ساخت‌وساز ساختمان اشاره کرد. در ادامه به معرفی انواع دیوارچینی ساختمان می‌پردازیم.
نکات مهم در اجرای دیوارچینی
پس‌ازاینکه عملیات بتن‌ریزی سقف‌ها به اتمام می‌رسد، ستون گذاری و دیوارچینی آغاز می‌شود. بهترین زمان دیوارچینی یک هفته پس از بتن‌ریزی سقف است. دیوارهایی که با زمین اتصال دارند باید با ایزوگام یا قیر و گونی عایق‌کاری شوند. اگر دیوارچینی داخل ساختمان، طول زیادی دارد باید دیوار توسط نبشی به سقف سازه متصل شود. شما باید با توجه به نقشه اجرایی و مشخصات فنی مصالح مناسب را انتخاب کنید. در دیوارچینی بیشتر از آجر استفاده می‌شود که با توجه به شرایط آب و هوایی باید به مدت 60 دقیقه در آب خیسانده، سپس استفاده شود.
بیشتر بخوانید : انواع بتن و کاربرد آن
مزیت دیوارچینی صاف
شاقول بودن، افقی بودن رج‌ها و ضخامت بند آجرها باید به‌خوبی رعایت شوند. استفاده از شاقول در تیغه‌چینی اهمیت بسیاری دارد، همچنین گونیا بودن دیوارهای آشپزخانه و سرویس بهداشتی جهت نصب کاشی و سرامیک باید به‌خوبی رعایت شود، تا کار با مشکل مواجه نشود. ممکن است دیوارچینی عملکردی ساده به نظر برسد، اما اگر اجرای آن با دقت انجام نشود، این احتمال وجود دارد در نیمه‌راه دیوار تخریب شود یا گچ کار مجبور باشد برای برطرف کردن نامنظمی‌ها از گچ بیشتری استفاده کند.
مراحل دیوارچینی
برای دیوارچینی فضای داخلی، ابتدا باید فضاها را جداسازی کنید. می‌توانید از روش‌هایی همچون خط زنی، نقطه برداری، گچ‌ریزی و رگ چینی که از متداول‌ترین روش‌ها برای جداسازی فضا است، استفاده کنید. در عملیات رگ چینی با چیدن یک ردیف بلوک فضا مشخص می‌شود، در مراحل دیوارچینی ساختمان شمشه گذاری باید با دقت انجام شود. در این مرحله در ابتدا و انتهای دیوار باید از شمشه‌های فلزی بلند استفاده شود. شمشه‌ها را باید به‌صورت عمودی نصب‌کرده و سپس شاقول به شمشه‌ها متصل شود. درنهایت در این مرحله می‌توان به چیدن دیوار پرداخت.
دربند افقی حدود یک سانتی‌متر باید ملات ریخته شود، اگر دیواری که چیدمان می‌شود دارای طول و عرض زیادی است باید از والپست استفاده شود. دقت داشته باشید اگر دیوارها به ستون‌ها متصل می‌شوند باید از انعطاف‌پذیری خوبی برخوردار باشند، بدین منظور برای اتصال دیوار به ستون از یونولیت ۵ سانتی‌متری استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید : دکوراسیون منازل و انواع آن
میزان ملات و مصالح یک دیوار به این صورت است که یک‌چهارم دیوار را ملات و سه‌چهارم دیوار را مصالح ساختمانی تشکیل می‌دهد. بیشترین ملاتی که برای دیوارچینی استفاده می‌شود، ماسه و سیمان است و بهتر است بعد از هر پنج رنج دیوارچینی دوغاب ریخته شود.
توصیه می‌شود برای دیوارهای داخلی برای مقاومت بیشتر از میلگرد آجدار استفاده شود، حداقل باید ۳ عدد میلگرد آجدار با قطر ۱۰ میلی‌متر در فواصل معین در داخل دیوار جاگذاری شوند. ضخامت دیوارهای داخلی در حدود ۱۰ سانتی‌متر آجر و 3 تا 5 سانتی‌متر گچ در هر دو سمت دیوار است. همچنین ضخامت بین آجرها نباید کمتر از ۱۰ میلی‌متر یا بیشتر از ۱۲ میلی‌متر باشد. در چیدن دیوارهای خارجی باید ضوابط مباحث نوزدهم که مربوط به‌صرفه جویی در انرژی است کاملاً رعایت شود.
انواع دیوار بر اساس عملکرد
• دیوار باربر
دیوار باربر علاوه بر تحمل وزن خود، باید بارهایی که از سقف وارد می‌شود را نیز تحمل کند. می‌توان گفت این دیوار بخش مهمی از ساختار ساختمان است، چراکه به استواری ساختمان کمک فراوانی می‌کند. این دیوار را با بلوک‌های بتنی، سنگی یا آجر می‌سازند. ضخامت دیوار باربر متناسب با باری که از سقف به فونداسیون منتقل می‌شود، محاسبه می‌شود.
بیشتر بخوانید : پیمانکار ساختمان کیست؟
• دیوار غیر باربر
در بین انواع دیوارچینی ساختمان، دیوارهای غیر باربر بیشتر جهت تقسیم فضا ساخته می‌شوند و تنها باید وزن خود را تحمل کنند، پس از ساخت‌وساز شاید این امکان وجود داشته باشد که دیوارهای غیر باربر را بردارید، اما دیوارهای باربر را هرگز نمی‌توان جابجا کرد.
• دیوار حائل
دیوار حائل به‌منظور تکیه‌گاه در فضاهایی همچون ساحل برای جلوگیری از پیشروی آب، در دامنه کوه برای جلوگیری از حرکت کوه، مجاورت تپه‌ها برای جلوگیری از ریزش خاک و سایر اماکن مشابه ساخته می‌شود.
دقت در خرید مصالح جهت دیوارچینی
در خرید بلوک‌ها باید دقت کافی داشته باشید تا از مواد درجه‌یک تهیه‌شده باشند، اگر بلوک کیفیت لازم را نداشته باشد ممکن است در اجرای کار آسیب‌دیده یا بعد از اتمام کار، دیوار ترک بردارد. بهترین بلوک سفالی به رنگ کرم است، اگر آنها را بارنگ آجری قرمز مشاهده کردید، به این دلیل است که در کوره به‌خوبی پخته نشده‌اند، همچنین دقت داشته باشید اگر بلوک سیمانی پرلیت یا اتوکلاو تهیه می‌کنید، شن نما نباشند.
بیشتر بخوانید : تاسیسات ساختمانی و انواع آن
دیوارچینی با مصالح جدید
دیوارچینی با مصالح جدید همچون تایل های گچی پیش‌ساخته و محصولات پی‌وی‌سی از کاربردترین قطعات در صنعت ساخت‌وساز محسوب می‌شوند. کاربرد آنها سرعت کار را بالا و هزینه را پایین می‌آورد، همچنین استفاده از این مصالح وزن ساختمان را کاهش می‌دهد. از معایب این دیوارها می‌توان به عایق نبودن اشاره کرد، درصورتی‌که قصد دارید به‌عنوان عایق نیز عملکرد داشته باشند باید به‌صورت دوجداره کار گذاشته شوند. نوعی دیگر از مصالح جدید بلوک‌های سیمانی لیکا و بلوک‌های آهکی هستند که دارای وزن پایین و مقاومت بالا در برابر رطوبت و حرارت هستند. توصیه می‌شود از این مصالح برای دیوارهای خارجی استفاده نشود به دلیل اینکه آهک در برابر رطوبت مقاومت پایینی دارد و باگذشت زمان دیوار دچار ترک می‌شود. بلوک لیکا نوعی دیگر از بلوک سیمانی است از ترکیب آب و سیمان و دانه‌های لیکا تهیه می‌شود، لیکا دانه رس منبسط است. وزن این بلوک‌ها کمتر از ۱۱۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب است. از ویژگی‌های این بلوک‌ها می‌توان به چسبندگی مناسب ملات و ایجاد کانال صوتی و حرارتی اشاره کرد.
انواع دیوار بر اساس مصالح
• دیوار کامپوزیتی
این دیوارها معمولاً از ترکیب چند مصالح ازجمله سنگ یا آجر در کنار آجر توخالی ساخته می‌شوند. آجر یا سنگ همراه با آجر توخالی از طریق اتصالات افقی به یکدیگر متصل می‌شوند. به‌منظور کاهش هزینه‌ها، انتخاب این دیوار می‌تواند مقرون‌به‌صرفه باشد.
• دیوار تقویت‌شده
در انواع دیوارچینی ساختمان، دیوار تقویت‌شده به دو صورت دیوارهای باربر و دیوارهای غیر باربر ساخته می‌شود. با استفاده از آرماتور در داخل دیوار، دیوار در برابر نیروهای کششی و نیروهای فشاری مقاومت بیشتری پیدا خواهد کرد. نوع تقویت نشده ممکن است به هنگام زمین‌لرزه یا نشست زمین دچار ترک شود، اما باوجود آرماتور در دیوار این مشکلات برطرف خواهد شد. آرماتورها در فاصله‌های معینی به‌طور افقی یا عمودی در دیوار جاسازی می‌شوند، قطر آرماتورها، کیفیت و فاصله جاگذاری آنها متناسب با بار روی دیوار، تعیین می‌شود.
بیشتر بخوانید : مشاغل مهم مربوط به صنعت ساختمان
• دیوار پیش‌تنیده
دیوارهای پیش‌تنیده بیشتر جهت مقاومت در برابر نیروهای کششی همچون زلزله و باد ساخته می‌شوند. برای ساخت این دیوار از مرحله فونداسیون میله‌های پیش تنیدگی به‌طور عمودی در جدار دیوار جاگذاری می‌شوند.
• دیوارچینی با بلوک سیمانی
بلوک‌های سیمانی در انواع مختلفی ساخته می‌شوند و نوع معمولی آن به دلیل اینکه می‌تواند باضخامت، اندازه و اشکال متفاوت تهیه شود در بیشتر ساخت‌وسازها مورداستفاده قرار می‌گیرد. نوع پوکه معدنی دارای چگالی کمتر از ۱۷۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب است و در کنار سیمان و آب از دانه‌های سبک پوکه معدنی در ساختن آن استفاده می‌شود، هزینه اجرای دیوارچینی ساختمان با این بلوک‌ها بسیار پایین است.
• دیوارچینی با بلوک آجری
بهترین آجر برای دیوارچینی ساختمان آجرهای فشاری هستند که از قدیمی‌ترین مصالح مورداستفاده در ساختمان‌سازی به شمار می‌آیند. این مصالح دارای انواع مختلفی همچون آجر قرمز، آجر کوره‌ای و آجر ماشینی است که می‌توانید با توجه به نوع ساختمان آنها را انتخاب کنید. این مصالح غیرقابل‌احتراق هستند و از ساختمان در برابر آتش‌سوزی محافظت می‌کنند. همچنین در برابر آفات و پوسیدگی در ساختمان‌ها مقاومت بالایی دارند. معمولاً آجرها در برابر نیروی کششی مقاومت کمی دارند و در اندازه‌های محدود تولید می‌شوند. پس از اجرای دیوارچینی آجری به‌عنوان پوشش باید از گچ کاری استفاده کرد که کمی هزینه ساخت‌وساز را بالا می‌برد.
بیشتر بخوانید : سازه های فلزی و مزایای آن
• دیوارچینی با سنگ
می‌توان گفت که سنگ از مقاوم‌ترین مصالح برای ساخت‌وساز است. سنگ‌ها را می‌توانید بارنگ، اندازه و بافته‌ای مختلفی تهیه کنید، آنها به دلیل ظاهر زیبایی که دارند می‌توانند فضای متفاوتی را خلق کنند. البته سنگ‌ها به دلیل اینکه ضخامت بیشتری دارند، فضای بیشتری را نیز اشغال می‌کنند و برای ساخت دیوار در فضاهای کوچک مناسب نیستند. مدت‌زمان زیادی برای اجرای این نوع دیوارچینی لازم استوکسانی که این دیوارچینی را انجام می‌دهند باید از تبحر و تجربه بالایی برخوردار باشند.
• دیوارچینی با بلوک بتنی
در بین انواع دیوارچینی ساختمان، بلوک‌های بتنی از مقاومت بالایی در برابر آتش‌سوزی و آفات برخوردار هستند. آنها در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند و به‌عنوان عایق حرارتی، رطوبتی و صدا عملکرد خوبی دارند. به دلیل سنگینی این بلوک‌ها به نیروی انسانی بیشتری جهت حمل و کارگذاری آنها نیاز است، این به معنا است که می‌تواند هزینه شمارا افزایش دهد. همچنین اجرای عملیات لوله‌کشی در جداره این دیوارها کمی سخت خواهد بود.
• دیوارچینی با بتن توخالی
این دیوار می‌تواند بارهایی که از سقف یا دیوارهای جانبی وارد می‌شود را به‌خوبی تحمل کند. این دیوارها با حداقل نیروی انسانی اجرا می‌شوند و از مقاومت بالایی برخوردار هستند. به‌عنوان عایق صوتی و حرارتی می‌توانند رضایت شمارا جلب کنند، به دلیل وزن بالایی که دارند وزن ساختمان و البته هزینه‌های ساخت را افزایش می‌دهند.
• دیوارچینی بتنی الیافی
این بلوک‌ها با محیط‌زیست سازگاری بالایی دارند و مواد تشکیل‌دهنده آنها بیشتر سیمان و چوب است، البته از نشاسته چوب نیز به‌عنوان یک ماده ضد حشره در این بلوک‌ها استفاده می‌شود. مقاومت بالایی دارند و نصب آسان آنها، سرعت ساخت‌وساز را بالا می‌برد. توجه داشته باشید به دلیل الیافی که در آن به‌کاررفته است می‌تواند مورد آسیب از سمت حشرات باشد.
بیشتر بخوانید : طراحی،نظارت و اجرای پروژه
• دیوارچینی با بتن سبک
این بلوک‌ها از سیمان و ماسه ریز همراه با فوم ساخته می‌شوند. تزریق فوم بین بلوک‌ها منجر به تشکیل هوا می‌شود که به‌عنوان عایق صوتی، حرارتی و رطوبتی عملکرد خوبی دارند.
• دیوارچینی با بلوک بتن گازی
این بلوک در دو نوع اتوکلاو شده و اتوکلاو نشده ساخته می‌شود. بلوک اتوکلاو از موادی همچون آهن، سیلیس، سیمان و پودر آلومینیوم ساخته می‌شود. این مصالح فوق سبک در برابر آتش‌سوزی و جذب آب مقاومت بالایی دارند، همچنین از مهم‌ترین ویژگی‌های آنها این است که یک عایق صوتی و حرارتی مناسب هستند. این بلوک‌ها در یک مترمربع وزنی معادل ۶۰۰ کیلوگرم رادارند. نوع اتوکلاو نشده به دلیل وزن پایین و اجرای سریع بیشتر در ساختم آنها اجرا می‌شود.
بیشتر بخوانید : ساختمان های مدرن در ایران
• دیوارچینی با بلوک پرلیت
بلوک پرلیت که از سنگ آتشفشانی سفید به نام پرلیت همراه با پوکه و سیمان ساخته می‌شود، دارای وزن کم و عایق صوتی حرارتی مناسبی است.
بیشتر بخوانید : آسانسور چیست؟ همه چیز در مورد آسانسور
سخن پایانی
دیوارها نه‌تنها به‌عنوان جداکننده فضا ساخته می‌شوند، بلکه به جهت جلوگیری از رطوبت، صدا و حرارت کاربرد مهمی دارند. عملیات دیوارچینی در ساخت‌وساز جایگاه ویژه‌ای دارد، افرادی که به این حرفه مشغول هستند، باید از تبحر و دقت بالایی برخوردار باشند تا یک دیوار صاف و بدون نقص چیده شود. علاوه بر دقت بالای کارگر، انتخاب مصالح نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. انواع دیوارچینی ساختمان با بلوک‌های سیمانی، آجری و بتنی از گذشته تا به امروز رواج داشته است، اما امروزه با طراحی و ساخت انواع مصالح مدرن، دیوارچینی‌ها در زمان کمتری و با مقاومت بالایی ساخته می‌شوند. تنها یک مهندس سازه است که می‌تواند برای نوع دیوار، مصالح مناسب را انتخاب کند.
