محتوا :
در پروژه ساخت‌وساز به تجهیزات و وسایل مختلفی نیاز است. ازآنجایی‌که این پروژه شامل گچ کاری، آجرکاری، سنگ‌تراشی، انجام کارهای چوب و کف سازی است، لازم است از افرادی با تخصص و ابزارهای مختلفی استفاده شود. به‌منظور آشنایی با ابزار و وسایل موردنیاز برای ساخت‌وساز باید آن‌ها را در سه دسته، ابزارآلات ساختمانی، تجهیزات ایمنی در ساخت‌وساز و دستگاه‌های مورداستفاده در این کار، دسته‌بندی کرد. برای آشنایی با وسایل مختلف ساختمانی و کاربرد آن‌ها، با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
آشنایی با ابزارآلات ساخت‌وساز
در ساخت ساختمان‌ها و برای اجرای دقیق عملیات ساخت‌وساز باید از یک سری ابزارآلات استفاده شود. این ابزارها انواع مختلفی داشته و هرکدام دارای کاربری متفاوتی هستند. ازجمله آن‌ها می‌توان به وسایل و ابزارآلات زیر اشاره کرد.
فرقان
یکی از پرکاربردترین ابزارآلات مورداستفاده در ساختمان‌سازی، فرقان است. این محصول برای حمل‌ونقل وسایل و مواد در کارگاه‌های ساختمانی مورداستفاده قرار می‌گیرند. استحکام بالا و داشتن یک چرخ و دودسته، استفاده از آن را برای کاربران، راحت کرده است.
بیشتر بخوانید : سیمان و کاربرد آن در ساختمان
ماله کش
ماله کش یکی از وسایل بنایی است. این محصول که بانام کمچه نیز شناخته می‌شود برای برداشتن سیمان به کار می‌رود. بنا با استفاده از آن، مقدار مشخصی از سیمان را برداشته و بر روی محل موردنظر قرار می‌دهد. سپس با این ابزار، ملات را بر روی سطح، صاف می‌کند. داشتن دسته چوبی یا فولادی و بدنه‌ای فلزی از ویژگی‌های این ابزار به شمار می‌رود.
گوه
گوه از انواع وسایل ساختمانی است که برای تقسیم مصالح سخت به دو قسمت، مورداستفاده قرار می‌گیرد. این ابزار به شکل تیغه فلزی ساخته می‌شود و به همراه چکش، مورداستفاده قرار می‌گیرد.
برس سر صاف
از ابزارهای مورداستفاده در بتن کاری و یا گچ کاری می‌توان به برس سر صاف اشاره داشت. این محصول در مراحل پایانی این عملیات مورداستفاده قرار می‌گیرد. از آن برای پرداخت لبه‌های دیوار و نواحی مرکزی استفاده می‌گردد.
تراز
از پرمصرف‌ترین و ضروری‌ترین وسایل ساخت‌وساز ساختمان می‌توان به تراز و یا سطح سنج اشاره کرد. این ابزار جهت بررسی صاف بودن سطح موردنظر و آجرچینی استفاده می‌شود. بدنه این ابزار با پلاستیک و یا چوب ساخته‌شده و در قسمت وسط آن، محفظه‌ای پر از الکل قرار دارد. این ابزار را بر روی سطح آجرچینی قرار داده و بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند حباب داخل محفظه در قسمت وسط قرار دارد. در این صورت می‌توان دریافت که سطح موردنظر، کاملاً تراز است.
بیشتر بخوانید : دکوراسیون منازل و انواع آن
چکش
در ساخت‌وساز از ابزاری به نام چکش آهنگری استفاده می‌شود. با کمک این ابزار می‌توان سطح سخت زمین را خردکرده و آن را برای حفاری آماده کرد. این ابزار دارای سربزرگی از جنس فلز بوده و دسته‌ای چوبی دارد.
بیل
در معرفی ابزارآلات ساختمانی باید به بیل نیز اشاره کرد. این محصول برای حفاری و جابجایی حجم کمی از مواد، مورداستفاده قرار می‌گیرد. این محصول دارای دسته‌ای بلند از جنس چوب بوده و سر آن به‌صورت صفحه ساخته‌شده از فلز است.
خراش دهنده
خراش دهنده ازجمله انواع وسایل ساختمانی است که کمتر کسی با آن آشنایی دارد. ازآنجایی‌که بتن کاری و گچ کاری باید به‌صورت اصولی بر روی سطح موردنظر انجام شود باید سطح را حداقل با دولایه، پوشش داد. برای اجرای این لایه‌ها باید پیوستگی یکسانی میان لایه‌ها وجود داشته باشد. به‌منظور برقراری این پیوستگی، لایه اول با استفاده از خراش دهنده، خراش داده می‌شود.
کاردک
یکی از ابزارآلاتی که در صنعت ساختمان‌سازی مورداستفاده قرار می‌گیرد، کارد است. این محصول برای پرداخت سطوح و رفع ناهمواری آن‌ها به کار می‌رود. در ضمن می‌توان از آن برای کاهش ضخامت سطح‌های مختلف نیز استفاده کرد.
رامر
شاید نام ابزار ساختمان رامر را نشنیده باشید؛ اما این ابزار در کارگاه‌های ساختمان‌سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در مواقعی که پس از حفاری زمین با ناهمواری زیادی مواجه هستید می‌توانید از این ابزار استفاده کرده و زمین را هموار نمایید. این ابزار دارای یک دسته‌بلند بوده و در انتهای آن از یک بلوک مربعی استفاده‌شده است.
بیشتر بخوانید : تاسیسات ساختمانی و انواع آن
قاعده عمود
دیوارهای ساختمان باید کاملاً عمود باشند. برای بررسی این موضوع از ابزاری به نام قاعده عمود استفاده می‌شود. این ابزار نوعی تخته صاف از جنس چوب است که در مرکز آن شیاری تعبیه‌شده است. در این شیار، شاقول قرارگرفته و عمود بودن یا وجود ایراد در دیوار موردبررسی قرار می‌گیرد.
گلوله شاقول
گلوله شاقول یا شاغول از پرکاربردترین وسایل ساخت‌وساز است. این محصول برای بررسی عمودی بودن و یا نبودن دیوارها مورداستفاده قرار می‌گیرد. ساختمان این ابزار از یک فلز تشکیل‌شده است که به انتهای آن، طنابی وصل می‌شود. علاوه بر تشخیص عمود بودن دیوار، از آن برای مساحی کردن نیز استفاده می‌گردد.
کلنگ
به‌منظور حفاری خاک‌هایی که دارای جنس سفت هستند باید از وسیله‌ای استفاده شود که استحکام کافی داشته و بتواند خاک را بشکافد. این ابزار، کلنگ نام دارد. با استفاده از آن می‌توان ساختار خاک را به هم زده و حفاری را با موفقیت انجام داد.
متر
متر را می‌توان جزو پرکاربردترین ابزارآلات ساختمانی معرفی کرد. این محصول به‌صورت نوار مدرج بوده و با استفاده از آن می‌توان ضخامت، عرض و طول دیوارها، سنگ، تخته‌ها و عمق حفاری را به‌راحتی اندازه‌گیری کرد.
چرخ اندازه‌گیری
به‌منظور این‌که فاصله طولانی را اندازی گیری کرد می‌توان از چرخ‌های اندازه‌گیری استفاده نمود. این چرخ دارای یک چرخ با قطر ثابت است و دسته‌ای برای راحت‌تر کردن اندازه‌گیری دارد. این محصول می‌تواند اعداد فواصل را ثبت کرده و کار را برای شما راحت کند.
جعبه اندازه‌گیری
نمونه‌ای دیگر از ابزار و وسایل موردنیاز برای ساخت‌وساز، جعبه اندازه‌گیری است. با استفاده از آن می‌توان مقدار لازم شن و ماسه را اندازه‌گیری کرده و حجم هرکدام از آن‌ها را در تهیه بتن تعیین کرد. ابعاد این جعبه ثابت است. این امر سبب می‌شود تا حجم اندازه‌گیری شده از مواد موردنیاز برای ساخت خانه، نیاز به وزن کردن نداشته باشند. این جعبه می‌تواند یک فوت مکعب از مواد را در خود جای دهد.
میسون
ابزاری به نام ابزار گوشه‌دار میسون در ساخت‌وساز مورداستفاده قرار می‌گیرد. این محصول دارای شکلی شبیه به L بوده و برای سنجش زاویه مناسب دیوار سنگ‌تراشی مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای استفاده از آن باید آن را به‌درستی در گوشه دیوار قرار داده و سپس با توجه به لایه‌های باقی‌مانده از آجر، زاویه دیوار سنگ‌تراشی را بررسی کرد.
بیشتر بخوانید : سازه های فلزی و مزایای آن
نردبان
یکی از ابزارهای موردنیاز برای کارگران و بناها درزمینهٔ ساخت‌وساز، نردبان است. این محصول امکان انتقال مواد و مصالح در حجم‌های مختلف و امکان تردد افراد بین طبقات را فراهم می‌آورد. در ضمن رنگ‌کارها نیز از این محصول استفاده کرده و دیوارها را به‌صورت کامل، رنگ خواهند کرد.
سیم و میخ
سیم و میخ، ابزاری مناسب جهت تراز کردن آجرها باهم است. این محصول دارای رشته‌ای است که میخ‌ها را با استفاده از قسمت‌های فلزی، به هم وصل می‌کند. با استفاده از آن می‌توان آجرها را به‌صورت تراز با دیگر آجرها چید.
بیشتر بخوانید : آسانسور چیست ؟ همه چیز در مورد آسانسور
کج‌بیل
کج‌بیل، یکی دیگر از وسایل ساخت‌وساز ساختمان است که در حفاری به کار می‌رود. این محصول از یک ورقه فلزی تشکیل‌شده است که به یک دسته چوبی وصل می‌شود. زاویه میان دسته چوبی و ورقه فلزی به‌صورت حاد است.
جک پلین
جک پلین جزو انواع ابزار جدید ساختمان‌سازی است. از این محصول در جهت صاف کردن سطح درب و پنجره‌ها استفاده می‌شود. به‌این‌ترتیب می‌توان امکان نصب درب و پنجره را به‌راحتی فراهم نمود.
کاسه
کاسه مورداستفاده در ساختمان‌سازی از نوع آهنی بوده و برای ریختن بتن، سیمان و یا خاک مورداستفاده قرار می‌گیرد.
اره
در ساخت درب و پنجره‌ها و یا پانل‌ها به ابزاری نیاز است تا بتوان آن‌ها را برش داد. برای این کار از اره دستی استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید : ترموود چیست ؟
شمشه
یکی از وسایل بنایی ساختمان، شمشه است. این محصول در دو نوع چوبی و فلزی تولیدشده و برای صاف کردن ناهمواری‌های موجود در دیوارها و سطوح بتنی و فونداسیون مورداستفاده قرار می‌گیرد.
شناور
این محصول نیز برای صاف کردن سطوح بتنی مورداستفاده قرار می‌گیرد. جنس آن از چوب بوده و دستگیره‌ای دارد که کار با آن را راحت‌تر می‌کند.
چهارچوب L
این نوع از وسایل بنایی همانند سیم و میخ عمل می‌کند، با این تفاوت که در آن به‌جای میخ از قالب‌های L شکل استفاده‌شده است. این قالب در انتهای ردیف آجرها قرارگرفته و رشته متصل به آن کمک می‌کند تا آجرها به‌صورت هم‌تراز چیده شوند.
میله کاوش
این ابزارها در انتهای خود به‌صورت میخی هستند. جنس آن‌ها از فولاد بوده و برای حفاری سطوحی که سختی زیادی دارند به کار رمی روند.
اسکنه
یکی از ابزارهایی که در تولید محصولات چوبی و صاف کردن سطوح بتنی به کار می‌رود، اسکنه و یا قلم درز است.
بالستر
بالستر ساختاری شبیه به اسکنه دارد. از آن برای برش آجر استفاده می‌شود.
دیلم
دیلم نیز از جنس فولاد است و برای حفاری و یا جدا کردن ریشه درختان و … به کار می‌رود.
زنجیر و میخ لوئیس
این دو ابزار، محصولی مناسب برای بلند کردن سنگ‌هایی هستند که در سنگ‌تراشی به کار می‌روند.
چکش آجر
به‌منظور قرار دادن و ثابت کردن محل آجرها در دیوار از چکش آجر استفاده می‌شود.
میله T
ازجمله انواع وسایل ساختمانی، میله‌های T هستند که برای اندازه‌گیری عمق حفره‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. این محصولات از چوب ساخته‌شده‌اند.
الک
به‌منظور تهیه ملات یکنواخت با سنگ‌ریزه، از الک استفاده می‌شود.
انبر
این انبرها برای بریدن مفتول‌های آرماتوربندی تهیه‌شده و کاربرد دارند.
در ساخت‌وساز از چه دستگاه‌هایی استفاده می‌شود؟
به‌جز ابزارآلات، در صنعت ساختمان‌سازی از دستگاه‌های مختلفی نیز استفاده می‌شود. ازجمله این دستگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مخلوط‌کن بتن
ازجمله دستگاه‌هایی که باید در معرفی ابزار ساختمان به آن اشاره کرد، دستگاه مخلوط‌کن بتن است. این دستگاه قادر است آب، دانه‌های درشت و ریز و سیمان را به‌خوبی باهم مخلوط کند.
اره گرد
به‌منظور برش تخته‌های چوبی و … از اره گرد استفاده می‌شود. این نوع وسایل ساخت‌وساز برشی دقیق در کمترین زمان ممکن ایجاد می‌کند.
مته
این محصول برای ایجاد سوراخ در سطوح مختلف نظیر سطوح سنگی، درب و پنجره و دیوارها، طراحی‌شده است.
دستگاه پولیش
بعد از کاشی‌کاری و یا اتمام کار کف ساختمان نیاز است تا این سطوح صاف و تمیز شوند. به این منظور از دستگاه‌های پولیش استفاده‌شده و عملیات پرداخت در مدت‌زمان کمی انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید : دیوارچینی در ساختمان
ماشین غربالگری شن و ماسه
از دیگر وسایل بنایی ساختمان می‌توان به ماشین غربالگری شن و ماسه اشاره کرد. این دستگاه می‌تواند ناخالصی و ذرات درشت را از گچ و یا شن و ماسه بگیرد.
دستگاه برش کاشی
در برخی موارد، ابعاد کاشی بزرگ‌تر از محل موردنظر است. در این حالت از این دستگاه استفاده‌شده و کاشی به‌صورت دقیق و صاف، برش داده می‌شود.
ویبراتور
به‌منظور رفع شکاف هوا در داخل بتن از دستگاه ویبراتور استفاده می‌شود.
وسایل ایمنی مورداستفاده در ساخت‌وساز کدم‌اند؟
افرادی که در صنعت ساخت‌وساز فعالیت دارند باید بتوانند با استفاده از وسایل ایمنی مناسب، ایمنی خود به هنگام کار را تضمین کنند. این وسایل عبارت‌اند از:
کلاه ایمنی
کلاه ایمنی از انواع وسایل ساختمانی است که ایمنی قسمت سر و گردن کارگران و مهندسین را تأمین می‌کند. با این محصول، هیچ آسیبی در اثر سقوط تجهیزات و مواد از ارتفاع مختلف به سر و گردن افراد وارد نخواهد شد.
عینک ایمنی
عینک ایمنی، چشم و صورت کارگران را از گردوغبار و مواد شیمایی موجود در محیط، محافظت می‌کند.
بیشتر بخوانید : انوع بتن و کاربرد آن
چکمه
چکمه‌های مورداستفاده در کارگاه‌های ساختمانی از نوع لاستیکی هستند. این تجهیزات سبب می‌شوند تا پاهای کارگران در مقابل مواد شیمایی و ضربه‌های فیزیکی، ایمن باشند.
دستکش
پوست دست و انگشتان کارگران ممکن است به دلیل تماس مستقیم با مصالح ساختمانی، دچار واکنش‌های آلرژیک شود. یا ممکن است در تماس با مواد شیمیایی و دستگاه‌های مختلف، آسیب ببیند. ازاین‌رو توصیه می‌شود از دستکش‌های ایمنی حین کار استفاده گردد.
جمع‌بندی
ابزار و وسایل موردنیاز برای ساخت‌وساز باید در هر پروژه ساختمانی به‌صورت کامل در اختیار پیمانکاران، بناها و کارگران قرار گیرد. هرکدام از این محصولات دارای وظیفه خاصی بوده و در مراحل مختلف ساخت و تکمیل ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرند. ازاین‌رو تکمیل بودن این ابزارآلات، شرط اصلی برای تکمیل کار به‌حساب می‌آید. در تهیه این ابزارآلات، کیفیت محصولات باید موردتوجه باشد. توجه داشته باشید که ابزارهای تهیه‌شده از نوع اصل باشند تا بتوانید از کارایی و طول عمر آن‌ها مطمئن شوید. قبل از استفاده هرکدام از این تجهیزات، سعی کنید با طرز استفاده اصولی از آن‌ها آشنا شده و نحوه کاربری آن‌ها را یاد بگیرید.
